به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛ محمدحسین ارسطوزاده مدیر پایگاه پژوهشی شوش، با اشاره به این‌که شوش اولین منطقه ایران است که تیشه باستان‌شناسان در آن به زمین خورده گفت: ما اقدامات و فعالیت‌های متفاوتی را در این پایگاه انجام داده و به سر و سامان رسانده‌ایم که از آن جمله می‌توان به تشکیل آزمایشگاه مرمت اشیای تاریخی  در قلعه شوش اشاره کرد. این اشیای تاریخی، سال‌ها در  انباری نامناسب نگهداری مبی‌شد و ما پس از سال‌ها به همه این اشیا سر و سامان دادیم و آنها را دسته‌بندی کردیم. این کارگاه، به طور دائم فعالیت می‌کند و متخصصین حاضر در آن به صورت مداوم، کار حفاظت و مرمت بر روی اشیای باستانی را انجام می دهند.

به گفته مدیر پایگاه جهانی شوش، تک‌تک کتیبه‌های موجود در انبارها، پس از ساماندهی با همراهی و مساعدت دکتر عبدالمجید ارفعی از معدود متخصصان زبان‌های ایلامی و اکدی، طبقه‌بندی، بازخوانی و مستند نگاری شده اند و در فایل‌های استاندارد که نمونه آنها در موزه ملی هم وجود دارد نگهداری می شوند.

ارسطوزاده، ثبت جهانی شوش را تنها بهانه‌ای دانست و افزود: گرچه ثبت جهانی یک اثر بسیار مهم است و از پیشینه فرهنگی ما خبر می‌دهد اما هدف ما تنها ثبت شوش در فهرست یونسکو نبود بلکه ما به موضوعی فراتر فکر می‌کردیم و دلمان می‌خواست شوش به یک پایگاه پژوهشی بین‌المللی تبدیل شود و کمابیش توانسته‌ایم به خواسته و هدف خود نزدیک شویم و در حال حاضر، شوش به محل رفت و آمد دانشجویان و پژوهشگرران تبدیل شده است.

او با اشاره به ویژگی‌هایی که یک اثر تاریخی باید داشته باشد تا به ثبت جهانی برسد گفت: علاوه بر شرایطی همچون ارائه اسنادی که بر یکپارچگی، ارزشمندی و تاریخی بودن اثر دلالت دارد و از سوی یونسکو تعیین شده، یک سری اقدامات میدانی نیز باید در قالب ساماندهی اثر صورت بگیرد. زیرا یکی از سوالات یونسکو این است که اگر این اثر ارزش جهانی دارد و یک نگین برای شما محسوب می شود شما برای حفظ آن چه کرده اید!؟

ارسطوزاده، به مسیرهای چوبی ایجاد شده در قلعه شوش اشاره و بیان کرد: این مسیر با توجه به اینکه قلعه شوش در تمامی فصول حتی تابستان که دمای هوا در این جا به ۶۰ درجه می‌رسد گردشگرانی از کشورهای مختلف نظیر کانادا و آلمان دارد مسیرهای ایجاد شده می تواند عبور و مرور را سهل کند.

مدیر پایگاه جهانی شوش به اقدامات صورت گرفته برای فراهم کردن شرایط ثبت جهانی اشاره کرد و افزود: متناسب کردن ساخت و سازهای اطراف محوطه، تجمیع تیرهای چراغ برق، جمع‌آوری تابلوهای ناهمگون، رفع اختلاف ارتفاع ساختمان‌ها، دفع پوشش گیاهی، خواناسازی و... از جمله این اقدامات بوده است.  

پس از ان، لقمان احمدزاده کارشناس ارشد پایگاه پژوهشی شوش نیز در ادامه با اشاره به محوطه‌های موجود در شوش گفت: شهر پانزدهم، کاخ آپادانا، کاخ اردشیر، موزه، قلعه باستان شناسی و محوطه تاریخی، مجموعه محوطه تاریخی شوش را تشکیل می دهند. او اقداماتی که برای ساماندهی شهر پانزدهم صورت گرفته است را شامل  دفع پوشش گیاهی، خواناسازی، خشت چینی، اندود کاهگل بر روی دیوارهای خشتی  و... اعلام کرد و افزود: بقایای معماری شهر پانزدهم که مربوط به دوران ایلام قدیم است و طی کاوش‌های کریشمن کشف شده مورد مرمت قرار گرفت.

این کارشناس با اشاره به بنای هخامنشی منحصر به فرد معروف به نام شهر هدیش که در نزدیکی کارگاه شهر شاهی وجود دارد و توسط داریوش اول و خشایار شاه ساخته شده است تصریح کرد این بنا پیش از این به حال خود رها شده بود که با خشت و اندود کاهگل مورد مرمت قرار گرفت.

وی درادامه گسترش آبکندها را موجب صدمه رسیدن به آثار دانست و گفت :با تمهیداتی که اندیشیده شد بخش هایی از آبکندها با مصالح پوشانده شده تا از گسترش آنها جلوگیری شود.

احمد زاده افزود:مسیر بازدید گردشگران از محوطه تاریخی با توجه به فراز و نشیب موجود، از مسائل مورد توجه مسئولان  بود که با ایجاد پلکان، رمپ، سکوهای چوبی، نصب تابلوهای فارسی و انگلیسی مصور و... ساماندهی شد.

او گفت: برخی از آثار تاریخی محوطه همچون کف پوش‌های دوره هخامنشی که در نتیجه عبور و مرور در سالیان  گذشته از بین رفته و تخریب شده بودند با لایه های محافظ پوشانده شد تا کمترین آسیب را ببینند.

این کارشناس با اشاره به تاریخچه کاخ آپادانا که توسط داریوش اول ساخته شده است تصریح کرد :در این محوطه نیز پوشش گیاهی پاکسازی و دیوارهای خشتی که در دوره های قبل مرمت شده وبه حال خود رها شده بودند مجددا مرمت شدند  .

به گفته احمدزاده، همچنین به منظور جلوگیری از آسیب دیدن ستون های سنگی کاخ آپادانا دربرابر عوامل جوی نظیر برف، باران، صاعقه و ... تصریح کرد: به دلیل کارگذاشتن میله های آهنی در بدنه این ستون ها در هنگام مرمت های اولیه، به محض خیس شدن در آن خاصیت مغناطیسی ایجاد شده و باعث جذب صاعقه می شود که با ایجاد این سقف این مشکل نیز مرتفع شد.

او  در ادامه به فعالیت کارگاه تولید خشت در نزدیکی کاخ آپادانا اشاره کرد و افزود: انواع مختلفی از خشت ها دراین کارگاه ساخته شده و در نهایت بهترین نوع برای به کار گیری در مرمت مورد استفاده قرار می گیرد.

به گفته احمدزاده در کاخ اردشیر نیز که بعد از کشف و مرمت به حال خود رها شده بود تمامی اقدامات حفاظتی و مرمتی توسط کارشناسان انجام گرفت.

احمدزاده مهمترین اقدامات انجام شده در قلعه شوش را شامل ساماندهی حیاط، ساماندهی اشیا به جا مانده از عملیات باستان شناسی فرانسوی ها، بازسازی سرویس های بهداشتی، ساماندهی اتاق گریشمن، بازسازی نقاشی دیواره های قلعه، تجهیز اتاق نهار خوری، ساماندهی محوطه و مسیر بازدید و تجهیز مهمانسرا ( ۷ اتاق و ۲۰ تخت) دانست.

او با بیان اینکه موزه به عنوان قلب محوطه باستان شناسی شوش مورد توجه خاصی قرار گرفته گفت: ساماندهی باغ موزه، کف سازی، ساماندهی آثار سنگی باغ موزه، اصلاح فضای سبز وساماندهی فضای موزه را اقداماتی عنوان کرد که در این مکان صورت گرفته است.